Artykuł
Jednym z głównych zadań pomocy społecznej, a co za tym idzie i pracowników socjalnych naszego ośrodka, jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka poprzez podejmowanie szeregu działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz integracji ze środowiskiem.
Przy realizacji tych zadań, niezbędne jest bardzo dokładne zdiagnozowanie problemów występujących w rodzinie. Ma ono zazwyczaj miejsce podczas przeprowadzania wywiadu środowiskowego, który jest wymagany do przyznania pomocy z Ośrodka.
Rodzaj, forma i rozmiar świadczonej pomocy jest uzależniona od zgłaszanych potrzeb, okoliczności uzasadniających udzielenia pomocy i możliwości Ośrodka. Pomoc jakiej ośrodek udziela mieszkańcom gminy to przede wszystkim:
- pomoc finansowa (w zależności od sytuacji: zasiłek celowy, okresowy, stały, specjalny zasiłek celowy),
- pomoc rzeczowa - obiady dla dzieci i młodzieży w szkole, opał,
- pomoc w dotarciu do różnego rodzaju specjalistów takich jak: prawnik, lekarz, psychoterapeuta, itp.,
- poradnictwo socjalne, które w szczególności zakłada poinformowanie klienta o konsekwencjach podejmowanych przez niego działań lub ich braku; szczególnie podczas poradnictwa, pracownik socjalny ma wprowadzić klienta na drogę wiodącą ku rozwiązaniu problemu, zmotywować go w pozostaniu na niej i wspierać w sytuacjach kryzysu,
- działanie interwencyjne, w sytuacji kiedy klient stanowi sam dla siebie zagrożenie lub gdy to zagrożenie istnieje ze strony innych ludzi (mowa tu w szczególności o zagrożeniu materialnym, prawnym, zależności fizycznej i psychicznej). Działanie interwencyjne jest zazwyczaj poprzedzone zebraniem niezbędnych informacji, a zaistniała sytuacja wymaga natychmiastowej lub jak najszybszej reakcji, tak aby bezpośrednio nastąpiła zmiana nieprawidłowego stanu.
Działając na rzecz klienta pracownik socjalny kontaktuje się z różnego typu instytucjami np. policją, kuratorem, pracownikami ZUS, KRUS, sądami itp.
Pracownicy ośrodka przeprowadzają również wywiad środowiskowy w celu potwierdzenia prawa do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych. Pomoc ta kierowana jest do osób, które nie mają możliwości uzyskania ubezpieczenia z innego tytułu (np. nie mogą zarejestrować się w Urzędzie Pracy, czy nie mogą być zgłoszone do ubezpieczenia przez członka rodziny). Wniosek o tę formę pomocy składa się w Ośrodku. Prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych przyznaje się na okres 90 dni.
Świadczenia pieniężne z Pomocy Społecznej
Zasiłek stały
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie prowadzącej samodzielne gospodarstwo domowe:
- niezdolnej do pracy z powodu wieku, tj. osiągnięcia wieku określonego w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.),
- całkowicie niezdolnej do pracy lub całkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji, co musi być potwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS albo zaliczonej do I lub II grupy inwalidów lub legitymującej się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespoł ds. Orzekania o Niepełnosprawności jeżeli jej dochód nie przekracza kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej wynoszącego 776,00 zł.
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie:
- niezdolnej do pracy z powodu wieku, tj. osiągnięcia wieku określonego w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.),
- całkowicie niezdolnej do pracy lub całkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji, co musi być potwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS albo zaliczonej do I lub II grupy inwalidów lub legitymującej się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespoł ds. Orzekania o Niepełnosprawności jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie wynoszącego 600,00 zł.
Zasiłek stały nie przysługuje w przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania.
Wysokość zasiłku stałego:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej — zasiłek stały przysługuje w wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 719,00 zł,
- w przypadku osoby w rodzinie — zasiłek stały przysługuje w wysokości różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, a dochodem na osobę w rodzinie (600,00 zł – dochód na osobę w rodzinie),
- kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30,00 zł miesięcznie.
Zasiłek okresowy
Zasiłek okresowy przysługuje:
w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego (art. 38 ustawy o pomocy społecznej):
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (776,00 zł),
- rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny (600,00 zł x ilość członków rodziny).
Zasiłek okresowy ustala się w wysokości:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej – 50 % różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,
- w przypadku rodziny – 50 % różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny,
- kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie,
- okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
Zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy
Warunki uzyskania zasiłku:
- trudna sytuacja spowodowana sieroctwem, bezdomnością, długotrwałą chorobą, niepełnosprawnością, bezrobociem, przemocą w rodzinie, potrzebą ochrony macierzyństwa, bezradnością w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniem gospodarstwa domowego, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze i osób opuszczających zakłady karne, posiadaniem statusu uchodźcy, alkoholizmem, narkomanią, zdarzeniem losowym, sytuacją kryzysową, klęską żywiołową lub ekologiczną,
- dochód nie przekraczający kwoty kryterium dochodowego (776,00 zł w przypadku osoby samotnie gospodarującej lub 600,00 zł na osobę w rodzinie),
W przypadku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej zasiłek celowy może być przyznany niezależnie od dochodu osoby/rodziny i może nie podlegać zwrotowi.
W określonych sytuacjach Ośrodek może przyznać specjalny zasiłek celowy przyznawany w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, zasiłek udzielany jest w ramach tzw. uznania administracyjnego. Organ ma zatem swobodę w podjęciu decyzji o przyznaniu świadczenia oraz o jego wysokości. Musi jednak brać pod uwagę ogólne zasady udzielania świadczeń z pomocy społecznej. Przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia powinno zostać przeprowadzone postępowanie dowodowe, które ma na celu określenie czy rzeczywiście dana sytuacja stanowi szczególnie uzasadniony przypadek umożliwiający przyznanie pomocy. Co istotne, na wysokość zasiłku ma wpływ nie tylko sytuacja wnioskodawcy, ale również możliwości finansowe danej gminy.
Wysokość świadczenia:
- przyznanie zasiłku celowego, jego wysokość i forma zależy od okoliczności sprawy oraz środków finansowych będących w dyspozycji Ośrodka na tę formę pomocy,
- specjalny zasiłek celowy może być przyznany w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby/rodziny.
Dokumenty wymagane od wnioskodawcy i innych członków wspólnego gospodarstwa domowego:
- wniosek/podanie o pomoc,
- dowód osobisty lub inny dokument stwierdzający tożsamość,
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
- zaświadczenie od lekarza o potrzebie długotrwałego leczenia, długotrwałej choroby,
- zaświadczenie albo oświadczenie o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych) z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku, zawierającego informacje o wysokości potraconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe,
- decyzja właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego,
- dowód otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- zaświadczenie z urzędu gminy albo oświadczenia (na podstawie nakazu płatniczego podatku rolnego) o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych,
- zaświadczenie albo oświadczenie o kontynuowaniu nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub szkole wyższej,
- odcinki potwierdzające opłacenie składek KRUS, informacja o wysokości zaległości,
- zaświadczenie albo oświadczenie o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą,
- zaświadczenie albo oświadczenie, o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej,
- decyzje organów przyznających świadczenia pieniężne (np. zasiłek rodzinny),
- wyroki sądowe mówiące o wysokości zasądzonych alimentów,
- opłacone rachunki potwierdzające koszty utrzymania mieszkania z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku.
Pliki do pobrania:
- Zaświadczenie lekarskie SUO (PDF, 112 KB)
- Zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia (PDF, 282 KB)
- Nieodpłatna pomoc prawna, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie i nieodpłatna mediacja (PDF, 8861KB)